3D implantaten

“De resultaten hebben alle verwachtingen overtroffen.”


Prof. dr. Björn Meij, DVM, PhD ECVS, hoogleraar Chirurgie Gezelschapsdieren


De toepassing 3D-printen

nog breder uitdragen


Het lijkt bijna te futuristisch, maar de mogelijkheden om via 3D printen van implantanten de gezondheid van dieren én mensen langdurig te verbeteren komt met reuzenstappen dichter bij. Dat is maar goed ook, want naast een acute ziekte, lijden zowel mensen als gezelschapsdieren aan chronische aandoeningen die op dit moment niet of onvoldoende behandeld kunnen worden. Zoals heupdysplasie.

Prof. dr. Björn Meij, is hoogleraar Chirurgie voor Gezelschapsdieren en behandeld en opereert regelmatig patiënten met deze afwijking: “Heupdysplasie komt veel voor bij de hond én de mens. Het is een orthopedische aandoening die leidt tot kreupelheid, veel pijn, en aantasting van de kwaliteit van leven. De aandoening wordt gekenmerkt door een onvoldoende diepe heupkom en een te losse aansluiting tussen heupkop en heupkom, wat leidt tot gewrichtsslijtage. Het is een moeilijk te behandelen afwijking, die eerder alleen kon worden verholpen via een ingrijpende operatie, die niet altijd het beste resultaat gaf.”

Dankzij de bijdragen van vermogensfondsen en donateurs kon de toepassing van op maat gemaakte 3D implantaten bij honden met heupdysplasie worden onderzocht.

Björn Meij weet als geen ander hoe complex een dergelijk onderzoek is: “We weten al veel over 3D printen, maar dit onderzoek bij hondenpatiënten is uniek. Het proces begint altijd met een uitgebreide beeldvorming van de aandoening bij de patiënt. Dit wordt gedaan met een CT scan, een techniek die is gebaseerd op röntgenstraling. De CT scanner brengt de aandoening met een resolutie van 1 mm in beeld. Vervolgens maken we 3D reconstructies van het skelet en de aandoening.”

In het 3D lab van samenwerkingspartner UMC Utrecht gaat de designer vervolgens aan de slag met het corrigeren van het skeletaandoening of het herstellen van het botdefect met een op maat gemaakt 3D implantaat. Dankzij de nauwe samenwerking tussen de collega’s van het UMC en de faculteit Diergeneeskunde kan de operatie nauwkeurig voorbereid worden. “Dat is belangrijk,” beaamt Björn Meij. “Het gaat immers om de gezondheid van het dier. Pas op deze manier kunnen wij we het optimale resultaat behalen.”

Als de operatie eenmaal is uitgevoerd wordt nogmaals een CT-scan van de patiënt gemaakt om te bepalen of het implantaat op de optimale positie is geplaatst. De operatieve techniek is inmiddels ingezet bij 32 hondenpatiënten. Bij 7 patiënten is één heup behandeld en bij 25 patiënten beide heupen, daarmee zijn er 57 implantaten geplaatst. De resultaten hebben alle verwachtingen overtroffen.

“De operaties zijn vlot verlopen en de honden kunnen de volgende dag naar huis. De eigenaren zijn erg enthousiast en ervaren een duidelijke verbetering van het gebruik van de heup door de hond na de operatie.” vertelt Björn Meij enthousiast.

Na de operatie wordt het herstel door de diereigenaar en het team van Björn Meij zorgvuldig gemonitord. “De patiënteigenaren vullen in de herstelperiode na de operatie een vragenlijst in en komen terug op de kliniek voor een klinisch- en looponderzoek.

Inmiddels is een groot deel van de behandelde patiënten langs gekomen voor de nacontroles, waarbij opnieuw röntgenfoto’s en een CT scan zijn gemaakt. “Hierdoor kunnen wij de verbetering die de eigenaren ervaren bevestigen.” aldus Björn Meij.

“Door dit project is het dierenwelzijn van de behandelde honden onmiddellijk verbeterd. Daarnaast kunnen we kennis opbouwen over de toepassing van 3D techniek, om het nog breder uit te dragen binnen de diergeneeskunde en op deze manier steeds meer dieren te kunnen helpen. Naar aanleiding van deze nieuwe behandeling hebben we door een goede onderbouwing kunnen aantonen dat er voldoende bewijs is voor deze behandeling zodat een dierverzekering deze behandeling accepteert als een alternatief voor bekkenkanteling
. Tenslotte delen we onze ervaringen met de collega’s uit de humane geneeskunde zodat dit onderzoek niet alleen de zorg voor dieren, maar ook voor mensen verbetert.” sluit Björn Meij af.

Dankzij de genereuze bijdragen van Stichting het Waardige Dier, het K.F. Hein Fonds, Stichting Dierenziekenhuis Maria Naundorf van Gorkum, Stichting Meijer Boekbinder Fonds en het Dinamo Fonds kunnen we patiënten met heupdysplasie helpen naar een leven zonder pijn.

In de RTV Utrecht serie ‘Margreet bij Diergeneeskunde‘ is het onderwijs, onderzoek en de patiëntzorg van het Universitair Ziekenhuis in beeld gebracht. In deze aflevering wordt een bezoek gebracht aan prof. dr. Björn Meij, hij neemt Margreet mee in het onderzoek en de behandeling van patiënten voor het project ‘3D implantaten voor onze dieren’.